“Wat betekent het woord ‘stem’ allemaal voor jou? Wat roept dit woord op als je kijkt naar je eigen levensverhaal?” Deze vragen werden mij recentelijk gesteld. Mooie vragen die ik laat resoneren. Mijmer je met me mee?
‘Stem’
Het is meer dan geluid. Het is richting, gevoel, intuïtie. De mijne, die van jou, de stem van de wind maar ook die van de stilte. De stem die roept, fluistert, schreeuwt of die je kunt volgen.
Ik loop. De aarde onder mijn voeten, de lucht om me heen. Ik luister naar de stemmen van de wereld en naar die van mezelf. Soms schreeuwen ze, soms zijn ze nauwelijks hoorbaar. Maar altijd zijn ze daar. Altijd aanwezig.
Die van gevoel en vrijheid
Gevoel heeft bij mij een krachtige stem. Inmiddels kan ik wel zeggen, de meest krachtige. Het is die onderstroom die mij stuurt, die me vertelt wanneer iets klopt en wanneer niet. Toen ik mijn huis verkocht en vertrok ‘naar het einde van de wereld’ was dat niet zomaar een rationele keuze. Het was een roep van binnenuit. Een stem die al een aantal jaar probeerde door te dringen, maar die ik pas echt durfde te horen toen ik op dat kruispunt stond.
Vrijheid heeft een stem. Geen dwingende schreeuw, maar een fluistering die steeds opnieuw zegt: ‘Ga. Blijf niet waar je niet hoeft te zijn. Zet de volgende stap.’ Die stem voelde ik toen ik de deur achter me dichttrok. Geen angst, geen twijfel, alleen een diep weten: dit is wie ik nu ben.
Diezelfde stem van vrijheid zegt overigens – nu ik eenmaal onderweg ben – ook: ‘Blijf vooral ook even als het goed voelt.’
Maar die stem is niet altijd zacht en uitnodigend. Soms dondert ze door mijn lijf. Als ik vermoeid en verkleumd mijn slaapzak dichtrits op een bankje, zonder te weten hoe de nacht zal zijn. Als de regen dagenlang over me heen slaat en elke vezel in mijn lichaam schreeuwt om warmte. Dan is daar die stem van binnen: ‘Jij hebt hiervoor gekozen. Jij bent sterker dan dit.’ En ik weet: ze heeft gelijk.
Van anderen
Iedereen heeft een stem. Soms luid en krachtig, soms onzeker en zoekend. Onderweg ontmoet ik mensen die hun verhaal met mij delen. Sommigen laten van zich horen in een stortvloed aan woorden, anderen daarentegen kijken me alleen aan en zeggen één enkele zin die alles samenvat.
De oude man op het dorpsplein in Frankrijk, die me met fonkelende ogen vertelt over zijn verleden en over hoe hij nooit uit zijn geboortedorp is weggegaan. Zijn stem is stevig, gedragen door de jaren. Maar in zijn ogen lees ik iets anders.
De jonge vrouw die me stil aankijkt en zegt: ‘Jij doet wat ik nooit zou durven.’ Haar stem trilt, alsof er in haar iets wakker wordt. Een verlangen? Een herinnering? Of een verloren droom die even boven komt drijven?
Soms is de kracht van een stem niet in de woorden, maar juist in de stilte ertussen. In wat niet gezegd wordt maar gevoeld.
De roep van mijn lichaam
Mijn lichaam spreekt. Mijn voeten, mijn spieren, mijn ademhaling. Allemaal stemmen die me vertellen hoe het met me gaat. Soms schreeuwt mijn lichaam: ‘Genoeg!’ Na een lange dag door de modder, met pijnlijke schouderbanden en een honger die me van binnenuit opeet.
Maar even vaak fluistert het: ‘Ga door. Je kunt meer dan je denkt.’ Dat is de stem die ik het vaakst volg. Niet die van de vermoeidheid, maar die van veerkracht.
Op de Jeanne d’Arc-route, was het alsof er een tweede stem met me meeliep. Niet alleen de mijne, maar ook die van haar. Een meisje van zeventien dat een roeping volgde. Zij hoorde roepen en ging, tegen alles en iedereen in. Haar stem werd haar kracht, haar lotsbestemming. Ik voel die echo in mijn eigen reis. Niet dat ik mezelf met haar vergelijk, maar ik begrijp iets van de kracht die je voortduwt, zelfs als niet iedereen begrijpt waarom.
De stem van stilte
Er is nog een ander soort stem. Een die ik vroeger nauwelijks hoorde: die van stilte.
Wanneer ik dagenlang alleen loop, door bossen, langs velden, door mist, regen en in de zon is er altijd wel een moment waarop alles stilvalt. Mijn gedachten, mijn zorgen, de drukte van de wereld.
In die stilte hoor ik misschien wel de meest pure stem. Die van mijn intuïtie. Zonder afleiding, zonder verwachtingen van mijzelf of van buitenaf. Alleen de vraag: ‘Geert, wat wil jij echt?’
Het antwoord is vaak niet direct duidelijk. Maar ik weet dat ik het zal horen, zolang ik blijf luisteren.
De stem die ik volg
Stem. Het is een woord dat zoveel omvat. Mijn stem, die ik steeds beter leer kennen. De stemmen van anderen, die me inspireren, uitdagen, raken. Die van mijn lichaam, die me vertelt waar mijn grenzen liggen en waar ik ze kan verleggen. Die van mijn pad die me steeds weer roept en ik antwoord met elke stap die ik zet.
Maar boven alles: die van de stilte – de puurste – waarin alles samenkomt.
Ik blijf nog even mijmeren, laat het resoneren.
